Ngày 24/7/2021, Bộ Y tế đã ban hành công văn số 5944/BYT-YDCT về việc tăng cường phòng, chống dịch COVID-19 bằng thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược liệu, trong đó liệt kê tên thương mại 12 loại thuốc y học cổ truyền.
Tuy nhiên, sáng ngày 26/7/2021, chính cơ quan này lại có Công văn số 5967/BYT-YDCT về việc thu hồi Công văn số 5944, lý do không được đề cập cụ thể.
Sự thiếu thống nhất của Bộ Y tế gây sự chú ý lớn của dư luận. Một vấn đề đáng lưu tâm khác, ai là đơn vị sản xuất, phân phối 12 loại thuốc y học cổ truyền trong danh sách kể trên.
Theo tìm hiểu của Nhadautu.vn, có ít nhất 3 đơn vị, đó là: CTCP Sao Thái Dương với sản phẩm thuốc Kovir; Công ty TNHH Nhất Nhất với sản phẩm “Hoạt huyết Nhất Nhất”; Công ty TNHH KGPharma với “Nasagast – KG”.
CTCP Sao Thái Dương
CTCP Sao Thái Dương được thành lập vào năm 2002. Doanh nghiệp này hiện cung cấp ra thị trường các sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khoẻ và một số loại thuốc như viên nang mềm Kovir, dầu gừng, nước súc miệng…
Với tần suất xuất hiện “khá dày” trước báo giới và mạng xã hội, Ths. DS Nguyễn Thị Hương Liên (sáng lập, phó Giám đốc Sao Thái Dương) là người truyền cảm hứng, nhân tố quan trọng gây dựng nên Sao Thái Dương.
Dù vậy, sẽ là thiếu sót nếu không nhắc đến DS. Nguyễn Hữu Thắng (SN 1971) – chồng bà Hương Liên (SN 1973). Ngoài vai trò đồng sáng lập, ông Thắng nắm các vị trí quan trọng tại Sao Thái Dương như Người đại diện theo pháp luật kiêm Tổng giám đốc công ty.
Bên cạnh Sao Thái Dương, hệ sinh thái của vợ chồng doanh nhân họ Nguyễn còn có nhiều đơn vị khác như: CTCP Dinh dưỡng Phương Đông, CTCP Nhà thuốc Thái Dương, Công ty TNHH Sao Thái Dương Hà Giang, Công ty TNHH Sao Thái Dương Hà Nam và Công ty TNHH Sao Thái Dương Sơn La.
Tính riêng năm 2019, doanh thu thuần Sao Thái Dương (công ty mẹ) đạt 829 tỷ đồng, tăng gần 24,3% so với năm 2018, cao nhất trong giai đoạn 2016-2019 và gấp gần 12 lần so với năm 2016.
Dù vậy, trừ đi các chi phí, lãi sau thuế năm 2019 chỉ còn 7,3 tỷ đồng, tương đương tỷ suất lợi nhuận/ doanh thu chỉ là 0,88%.
Ở các năm trước đó (2016-2018), mức lãi mà công ty thu về hoạt động kinh doanh chính cũng khá khiêm tốn, chỉ dao động từ 157 triệu đồng đến 6,3 tỷ đồng.
Trên bảng cân đối kế toán, tổng tài sản công ty tại ngày 31/12/2019 đạt 653,4 tỷ đồng, tăng 54,4% so với số đầu kỳ, cấu thành phần lớn là nợ phải trả, 479,4 tỷ đồng (chiếm gần 73,4%), tăng gấp 1,4 lần. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu 174 tỷ đồng lại giảm nhẹ 0,4%.
Trái ngược với công ty mẹ, dữ liệu Nhadautu.vn cho thấy chi nhánh Hà Nam – nơi Sao Thái Dương đặt nhà máy sản xuất dược phẩm ở Khu công nghiệp Đồng Văn, Thị trấn Đồng Văn, huyện Duy Tiên lại có tình hình tài chính rất tích cực.
Theo đó, trong năm 2019, doanh thu thuần và lãi thuần của chi nhánh Sao Thái Dương tại Hà Nam lần lượt đạt mức 514 tỷ đồng và 112,2 tỷ đồng, tương đương tăng 15,5% và giảm 14,4% so với năm 2018. Tỷ suất lợi nhuận thuần công ty đạt mức ấn tượng, gần 22%.
Tính trong cả giai đoạn 2016-2019, doanh thu thuần và lãi thuần chi nhánh công ty tại Hà Nam tăng bình quân lần lượt 11,3%/năm và 27%/năm.
Dù vậy, ngoài Sao Thái Dương chi nhánh Hà Nam, nhiều thành viên Sao Thái Dương có kết quả kinh doanh không mấy tích cực trong năm 2019, như: Sao Thái Dương Hà Giang (không có doanh thu, lãi thuần), Sao Thái Dương Hà Nam (lỗ 39,6 triệu đồng), Nhà thuốc Thái Dương (lỗ 10,6 tỷ đồng).
Công ty TNHH Nhất Nhất
Công ty TNHH Nhất Nhất được thành lập vào ngày 27/6/2006, được biết đến nhiều với sản phẩm “Hoạt huyết Nhất Nhất”. Năm 2015, công ty đưa vào vận hành nhà máy sản xuất nguyên liệu và thành lập thuốc dược liệu theo chuẩn GMP – WHO diện tích 10.000 m2.
Vốn điều lệ công ty tính đến tháng 8/2020 là 3 tỷ đồng với cơ cấu cổ đông gồm các cá nhân Trần Đăng Dũng (50%) và Nguyễn Kim Giang (50%). Người đại diện theo pháp luật, kiêm Giám đốc công ty là ông Lê Đức Lộc (SN 1959).
Nhất Nhất từng sở hữu công ty con là CTCP Dược phẩm Nhất Nhất (thành lập vào tháng 9/2011) với trụ sở chính tại Cụm công nghiệp Liên Hưng, ấp Bình Tiền 2, Xã Đức Hòa Hạ, Long An. Dù vậy, hiện tại Dược Phẩm Nhất Nhất không còn quan hệ mẹ con với Công ty TNHH Nhất Nhất.
Hồi tháng 2/2021, doanh nghiệp này gây từng ồn ào với đoạn quảng cáo khi nói người không dùng Hoạt huyết Nhất Nhất là “nghiệp chướng”, “trời đày”...
Tương tự Sao Thái Dương, doanh thu của Nhất Nhất (công ty mẹ) tăng mạnh trong giai đoạn 2016-2019, với biên độ gấp đôi, lên 333,5 tỷ đồng.
Dù vậy, trừ đi các chi phí, lãi sau thuế năm 2019 chỉ còn 2 tỷ đồng, tỷ suất lợi nhuận/ doanh thu cũng khá thấp, chỉ 0,6%.
Ở các năm trước đó (từ 2016 đến 2018), mức lãi mà công ty thu về cũng chỉ dao động từ 624 triệu đồng đến 2,1 tỷ đồng.
Trên bảng cân đối kế toán, tổng tài sản công ty tại ngày 31/12/2019 đạt 41 tỷ đồng, giảm 22,6% so với số đầu kỳ. Cấu thành phần lớn tài sản là nợ phải trả 28,6 tỷ đồng (chiếm gần 69,7%). Nợ vay giảm mạnh gần 33% trong kỳ là nguyên nhân chính khiến tổng tài sản giảm. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu đạt 12,4 tỷ đồng, tăng 19,2%.
Khác với Nhất Nhất, Dược phẩm Nhất Nhất kinh doanh khá hiệu quả. Tính riêng năm 2019, doanh thu thuần công ty mẹ đạt 291,7 tỷ đồng, tăng 29,8% so với năm 2019, lãi thuần là 40,5 tỷ đồng, tăng 32,3%. Đây là các con số doanh thu/lãi thuần cao nhất mà Dược phẩm Nhất Nhất đạt được trong giai đoạn 2016-2019.
Cùng với đó, tỷ suất lãi thuần của Dược phẩm Nhất Nhất năm 2019 cũng gây ấn tượng khi đạt đến 13,8%.
Trên bảng cân đối kế toán, tổng tài sản Dược phẩm Nhất Nhất tại ngày 31/12/2019 đạt 357 tỷ đồng, tăng 24,4% so với số đầu kỳ, vốn chủ sở hữu 308,5 tỷ đồng, tăng 16,8%. Nợ phải trả 48,5 tỷ đồng, tăng gấp hơn 2 lần.
Công ty TNHH KGPharma
Công ty TNHH KGPharma thành lập năm 2002 với lĩnh vực kinh doanh chính là bán buôn dược phẩm và dụng cụ y tế; bán buôn hóa mỹ phẩm. Hiện tại, Người đại diện theo pháp luật, Chủ tịch công ty là ông Chu Đăng Khiêm (SN 1966), cũng là chủ sở hữu nắm 100% vốn KGPharma (tính tới ngày 31/12/2020).
Sản phẩm Nasagast – KG của công ty (nằm trong danh sách 12 loại thuốc y học cổ truyền của Bộ Y tế) được gia công, sản xuất tại nhà máy dược phẩm GMP Thanh Hóa của công ty.
Về tình hình tài chính, doanh thu thuần KGPharma (công ty mẹ) trong năm 2019 chỉ đạt 5,3 tỷ đồng, lãi thuần cũng vỏn vẹn 11 triệu đồng. Đây cũng là bức tranh tài chính chung của KGPharma giai đoạn 2016-2019.
Trên bảng cân đối kế toán, tổng tài sản công ty tại ngày 31/12/2019 là 8,2 tỷ đồng, cấu thành phần lớn tài sản là nợ phải trả 6,53 tỷ đồng (chiếm gần 79,6%), vốn chủ sở hữu 1,67 tỷ đồng (chiếm 20,4%).
